Projekt ustawy o związkach partnerskich – co się zmienia i co oznacza to w praktyce?

W kwietniu 2025 roku ogłoszono projekt ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich, który może wprowadzić długo oczekiwane zmiany w polskim prawie. Jest to krok w stronę uznania i ochrony prawnej związków nieformalnych – zarówno heteroseksualnych, jak i jednopłciowych. Choć ustawa nie dotyczy bezpośrednio ceremonii ślubnych, jej wpływ na sytuację par planujących ślub cywilny lub ślub humanistyczny jest nie do przecenienia. Ustawa ta może być pierwszym krokiem w ramach szerszych zmian, które w przyszłości mogą również dotyczyć profesji Mistrza Ceremonii Ślubnych. Przyjrzyjmy się, co zakłada projekt i jakie zmiany wprowadza w stosunku do obecnie obowiązujących przepisów.

Czym jest rejestrowany związek partnerski?

Zgodnie z projektem, rejestrowany związek partnerski to formalna relacja dwojga pełnoletnich osób stanu wolnego, niezależnie od płci, zawierana poprzez złożenie zgodnych oświadczeń przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego. Oznacza to, że związki jednopłciowe zyskają możliwość formalizacji swojego związku w urzędzie, bez konieczności wyjeżdżania za granicę. To rozwiązanie zapewni partnerom szereg praw i obowiązków, dotychczas zarezerwowanych wyłącznie dla małżonków.

 

Najważniejsze zmiany w systemie prawnym

Projekt ustawy o związkach partnerskich wiąże się z nowelizacją wielu aktów prawnych – od kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, po ustawę o aktach stanu cywilnego. Do najważniejszych zmian należą:

1. Możliwość wspólnego nazwiska – Partnerzy będą mogli wybrać wspólne nazwisko lub połączyć swoje nazwiska w sposób analogiczny do małżonków.
2. Nazwisko dziecka – Jeżeli jedno z rodziców zawrze związek partnerski, możliwa będzie zmiana nazwiska dziecka za zgodą drugiego rodzica lub decyzją sądu.
3. Dziedziczenie i podatki – Partnerzy uzyskają prawo do dziedziczenia ustawowego oraz możliwość wspólnego rozliczania podatków.
4. Dostęp do informacji medycznej i decyzje o pochówku – Partnerzy zyskają prawo do uzyskiwania informacji o stanie zdrowia i możliwość podejmowania decyzji w sprawach medycznych i pogrzebowych.
5. Obowiązek alimentacyjny – W przypadku rozwiązania związku partnerskiego, jeden z partnerów będzie mógł być zobowiązany do świadczeń alimentacyjnych wobec drugiego, analogicznie do byłych małżonków.
6. Opieka i kuratela – Projekt przewiduje możliwość ustanowienia partnera opiekunem osoby ubezwłasnowolnionej, jeśli przemawia za tym jej dobro.

 

 

Ograniczenia i kompromisy dla rejestrowanych związków partnerskich

 

Choć projekt ustawy otwiera wiele możliwości, zawiera też pewne ograniczenia. Najbardziej kontrowersyjnym elementem jest brak przepisów umożliwiających przysposobienie dziecka przez pary jednopłciowe. Takie rozwiązanie zostało określone przez przedstawicieli rządu jako kompromis polityczny, mający zwiększyć szanse na przyjęcie ustawy przez parlament.

Warto także zwrócić uwagę na wykluczenie możliwości zawarcia małżeństwa przez osobę, która pozostaje w związku partnerskim. Projekt zakłada, że taka osoba musi najpierw rozwiązać swój związek partnerski, zanim będzie mogła zawrzeć małżeństwo. W przeciwnym wypadku małżeństwo może zostać unieważnione.

 

A co ze ślubami humanistycznymi?

 

Choć projekt ustawy nie odnosi się bezpośrednio do ślubów symbolicznych (zwanych również humanistycznymi), w praktyce może on wpłynąć na sposób, w jaki pary planują uroczystość zaślubin. W szczególności pary jednopłciowe, które do tej pory nie mogły liczyć na żadne uregulowanie prawne w Polsce, będą mogły najpierw zawrzeć związek partnerski, a następnie uczcić ten moment poprzez ślub humanistyczny. Będzie to dla nich nie tylko uroczystość symboliczna, ale również świętowanie sformalizowania związku.

Dla Konsultantów Ślubnych – zajmujących się kompleksową organizacją ślubu i wesela oraz dla Mistrzów Ceremonii – prowadzących śluby humanistyczne to także sygnał, że coraz więcej par może szukać spersonalizowanych rozwiązań na uczczenie tej ważnej chwili.

 

 

Kiedy ustawa może wejść w życie?

 

Na ten moment projekt został skierowany do Stałego Komitetu Rady Ministrów (SKRM) – koordynującego i opiniującego projekty ustaw i innych dokumentów rządowych przed ich formalnym rozpatrzeniem przez Radę Ministrów. A zatem dalsze losy będą zależały od przebiegu prac legislacyjnych w Sejmie. Choć trudno przewidzieć dokładną datę wejścia w życie ustawy, warto już teraz śledzić zmiany i przygotowywać się na nowe regulacje. 

 

Podsumowanie

 

Projekt ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich to ważny krok w stronę większej równości i formalnego uznania różnorodnych form związków. Choć nie spełnia wszystkich postulatów środowisk LGBT+ i wiąże się z pewnymi kompromisami, bez wątpienia może zmienić życie wielu par w Polsce – zarówno różno-, jak i jednopłciowych. Dla branży ślubnej to ważna zmiana, wprowadzająca nowe możliwości.

 

 

Spełnij najpiękniejsze marzenie o niepowtarzalnym ślubie

 

Jeśli planujecie uroczystość i chcecie, aby miała ona osobisty i symboliczny charakter – niezależnie od formy prawnej Waszego związku – napiszcie do nas na: info@slubsymboliczny.pl lub zadzwońcie: +48 791 543 001. Możecie też od razu umówić się na niezobowiązujące spotkanie, podczas którego porozmawiamy o Waszych oczekiwaniach i dopasujemy najlepszego Mistrza Ceremonii Ślubnych. Albo wypełnijcie formularz kontaktowy: Kliknij tutaj